O pobo que deixa perder a súa palabra
O pobo que deixa perder a súa palabra
creada, herdada, usada, revelada,
aquela que lle é propia e singular,
a que é unicamente súa,
está empobrecendo o mundo
e perpetrando o seu propio xenocidio.
Ese pobo vil
ollará aniquilada a súa lembranza
ollará aniquilada a súa lembranza
e o seu nome indigno
borrarase, sen máis, do universo:
hai agresións á beleza e ao espírito
que a vida non tolera nin perdoa.
Idioma meu, humilde, nidio, popular,
Idioma meu, humilde, nidio, popular,
labrego, suburbial e mariñeiro,
que fas avergoñar
ao burgués, ao señorío e ao tendeiro
levas sangue do pobo
e raigañas escuras
que anuncian un día novo
sen mágoas nin tristuras.
Idioma proscrito,
asoballado,
soterrado,
refugado,
negado,
como a pobreza e o delito,
fala do emigrante e do maldito
solo resoas nos lares
das xentes populares.
Ti tes que rexurdir puro,
poderoso, enteiro
para erguer o noso futuro
O idioma é a chave
coa que abrimos o mundo:
o salouco máis feble,
o pesar máis profundo.
O idioma é a vida,
o coitelo da dor,
o murmurio do vento,
a palabra de amor.
O idioma é o tempo,
é a voz dos avós
e ese breve ronsel
que deixaremos nós.
O idioma é un herdo,
patrimonio do pobo,
maxicamente vello,
eternamente novo.
O idioma é a patria,
a esencia máis nosa,
a creación común
meirande e poderosa.
O idioma é a forza
que nos xungue e sostén.
¡Se perdemos a fala
non seremos ninguén!
O idioma é o amor,
o latexo, a verdade,
a fonte da que agroma
a máis forte irmandade.
Renunciar ao idioma
é ser mudo e morrer.
¡Precisamos a lingua
se queremos vencer!
A Terra Cha
UXÍA
A Terra Cha somentes é:
un povo aquí, outro acolá,
mil árbores, monte raso,
un ceo chumbo e tráxico
no que andan as aves a voar.
O resto é soedá.
A nai era a vontade e a enteireza,
A nai era a vontade e a enteireza,
a voz dos devanceiros e da terra,
a loita, a teimosía, a xorda guerra
contra a preguiza, a fame e a pobreza.
E aínda a súa palabra clama e berra
axotando soidades e incerteza.
Logrou vencer desgrazas e tristeza.
E sabía que o xusto, ás veces, erra.
Era a casa de pé: segura, ergueita.
A tradición firme, a liña dereita
como o cedro da horta ou a nogueira.
A nosa nai foi grao, flor e colleita!
Que existencia exemplar e verdadeira!
Que tarefa cumprida! E que ben feita!
Ando a pedirlle á vida: luz, beleza,
delicadeza xentil, unha canción,
a virxinal tempestade da paixón,
o dereito á dignidade e á entereiza.
Pídolle, amiga, que a frol do corazón
se peche sempre ao odio e a vileza
e que se abra ao amor, á sinxeleza,
ao latexar sinceiro da emoción.
Cando sinta chegar o meu remate
agardarei, sereamente, o propio fin
recebendo a lanzada que me mate.
Pois, co decorrer dos anos, aprendín
como podo vencer neste combate:
¡amando á vida e que ela me ame a mín!
Galicia docemente
está ollando o mar:
¡ten vales e montanas
e terras pra labrar!
Ten portos, mariñeiros,
cidades e labregos,
¡cargados de traballos,
cargados de trafegos!
Galicia é unha nai
velliña, soñadora:
¡na voz da gaita rise,
na voz da gaita chora!
Galicia é o que vemos:
a terra, o mar, o vento…
¡Pero hai outra Galicia
que vai no sentimento!
Galicia somos nós:
a xente e máis a fala.
¡Si buscas a Galicia
en ti tes que atopala!
Ergue, meu neniño;
ergue, lacazán;
que as campás xa tocan
con ledo din-dan.
—¡Ledas campaíñas
xa tocando están
que chegou a ialba
chamando á mañán!
—Tocan as campás
i andan a falar
cousas moi fermosas
por todo o lugar.
—¡Falan as campás
con voz de metal:
o seu canto voa
dende o monte ó val!
—¡Érguete, meu neno,
porque o campaneiro
deixa de tocar
si eres perguiceiro!
—As ledas campás
xa non tocarán,
¡si eres perguiceiro,
si eres nugallán!
Eu son Manuel María
Eu son Manuel María
Nacín no 29, o 6 de Outono,
en Outeiro de Rei da Terra Chá.
Son dunha caste rexa de labregos
fieles á súa terra e ao seu Deus.
Agora son un namorado.
Eu son Manuel María,
cantor da Terra Chá que algúns din.
Cantor da terra chá que leva un
clavada nas entrañas, penso eu.
Eu son Manuel María,
labrego con algo de poeta.
Por eso gardo as albas
no fondo dos meus ollos
e ando de vagar o meu camiño,
e pídolles ás cousas a súa tenrura
e aos homes pídolles verdade.
Non teño máis tarefa:
son unha humilde folla que salaia
na noite escura movida polo vento.
Eu son Manuel María,
un son tan só, lonxano e feble.
Borrador para un poema épico
¡Ouh, os heroes! Sempre os heroes
atestando libros e librotes
con feitos singulares, grandeiros,
enormes, exemplares, incríbeis!
(Libros que custan unha fortuna
e que mercan grosísimos burgueses:
dentes de ouro en abundancia,
aneles de platino e máis querida;
chalés, casas de campo;
e os volumes cheos de po
en luxosos estantes de caoba).
Dóeme a alma ao enterarme dos feitos
que os heroes realizaron;
choro ao ler con atención,
as súas fazañas gloriosísimas.
Os heroes -tantos heroes-
sombras no po,
inútil loita;
figuras de cera, decoradas
con folla de lata e purpurina.
Proverbio da violencia
- A violencia só agroma das letrinas
- dos pozos mourísimos do odio,
- dos cancros do resentimento
- e mala leite.
- A violencia
- destrúe e asasina. Precisa sempre
- xenreira, brutalidade e sangue
- pra estender os seus pasos
- terríbeis polo mundo, a súa cega
- existencia: pranto e morte.
- ¿Quén saberá a sinrazón da violencia,
- nai da destrucción e da inxustiza?
- ¿Por qué estraño destino a palabra
- V-I-O-L-E-N-C-I-A
- tan voraz, feroz e destructiva
- se semella a violeta, viola e violín?
Idioma meu, humilde, nidio, popular,
labrego, suburbial e mariñeiro,
que fas avergoñar
ao burgués, ao señorío e ao tendeiro
levas sangue do pobo
e raigañas escuras
que anuncian un día novo
sen mágoas nin tristuras.
Idioma proscrito,
asoballado,
soterrado,
refugado,
negado,
como a pobreza e o delito,
fala do emigrante e do maldito
solo resoas nos lares
das xentes populares.
Ti tes que rexurdir puro,
poderoso, enteiro
para erguer o noso futuro
O idioma é a chave
coa que abrimos o mundo:
o salouco máis feble,
o pesar máis profundo.
O idioma é a vida,
o coitelo da dor,
o murmurio do vento,
a palabra de amor.
O idioma é o tempo,
é a voz dos avós
e ese breve ronsel
que deixaremos nós.
O idioma é un herdo,
patrimonio do pobo,
maxicamente vello,
eternamente novo.
O idioma é a patria,
a esencia máis nosa,
a creación común
meirande e poderosa.
O idioma é a forza
que nos xungue e sostén.
¡Se perdemos a fala
non seremos ninguén!
O idioma é o amor,
o latexo, a verdade,
a fonte da que agroma
a máis forte irmandade.
Renunciar ao idioma
é ser mudo e morrer.
¡Precisamos a lingua
se queremos vencer!
A Terra Cha
UXÍA
A Terra Cha somentes é:
un povo aquí, outro acolá,
mil árbores, monte raso,
un ceo chumbo e tráxico
no que andan as aves a voar.
O resto é soedá.
A nai era a vontade e a enteireza,
A nai era a vontade e a enteireza,
a voz dos devanceiros e da terra,
a loita, a teimosía, a xorda guerra
contra a preguiza, a fame e a pobreza.
E aínda a súa palabra clama e berra
axotando soidades e incerteza.
Logrou vencer desgrazas e tristeza.
E sabía que o xusto, ás veces, erra.
Era a casa de pé: segura, ergueita.
A tradición firme, a liña dereita
como o cedro da horta ou a nogueira.
A nosa nai foi grao, flor e colleita!
Que existencia exemplar e verdadeira!
Que tarefa cumprida! E que ben feita!
Ando a pedirlle á vida: luz, beleza,
delicadeza xentil, unha canción,
a virxinal tempestade da paixón,
o dereito á dignidade e á entereiza.
Pídolle, amiga, que a frol do corazón
se peche sempre ao odio e a vileza
e que se abra ao amor, á sinxeleza,
ao latexar sinceiro da emoción.
Cando sinta chegar o meu remate
agardarei, sereamente, o propio fin
recebendo a lanzada que me mate.
Pois, co decorrer dos anos, aprendín
como podo vencer neste combate:
¡amando á vida e que ela me ame a mín!
Galicia docemente
está ollando o mar:
¡ten vales e montanas
e terras pra labrar!
Ten portos, mariñeiros,
cidades e labregos,
¡cargados de traballos,
cargados de trafegos!
Galicia é unha nai
velliña, soñadora:
¡na voz da gaita rise,
na voz da gaita chora!
Galicia é o que vemos:
a terra, o mar, o vento…
¡Pero hai outra Galicia
que vai no sentimento!
Galicia somos nós:
a xente e máis a fala.
¡Si buscas a Galicia
en ti tes que atopala!
está ollando o mar:
¡ten vales e montanas
e terras pra labrar!
Ten portos, mariñeiros,
cidades e labregos,
¡cargados de traballos,
cargados de trafegos!
Galicia é unha nai
velliña, soñadora:
¡na voz da gaita rise,
na voz da gaita chora!
Galicia é o que vemos:
a terra, o mar, o vento…
¡Pero hai outra Galicia
que vai no sentimento!
Galicia somos nós:
a xente e máis a fala.
¡Si buscas a Galicia
en ti tes que atopala!
Ergue, meu neniño;
ergue, lacazán;
que as campás xa tocan
con ledo din-dan.
—¡Ledas campaíñas
xa tocando están
que chegou a ialba
chamando á mañán!
—Tocan as campás
i andan a falar
cousas moi fermosas
por todo o lugar.
—¡Falan as campás
con voz de metal:
o seu canto voa
dende o monte ó val!
—¡Érguete, meu neno,
porque o campaneiro
deixa de tocar
si eres perguiceiro!
—As ledas campás
xa non tocarán,
¡si eres perguiceiro,
si eres nugallán!
Eu son Manuel María
Eu son Manuel María
Nacín no 29, o 6 de Outono,
en Outeiro de Rei da Terra Chá.
Son dunha caste rexa de labregos
fieles á súa terra e ao seu Deus.
Agora son un namorado.
Eu son Manuel María,
cantor da Terra Chá que algúns din.
Cantor da terra chá que leva un
clavada nas entrañas, penso eu.
Eu son Manuel María,
labrego con algo de poeta.
Por eso gardo as albas
no fondo dos meus ollos
e ando de vagar o meu camiño,
e pídolles ás cousas a súa tenrura
e aos homes pídolles verdade.
Non teño máis tarefa:
son unha humilde folla que salaia
na noite escura movida polo vento.
Eu son Manuel María,
un son tan só, lonxano e feble.
Nacín no 29, o 6 de Outono,
en Outeiro de Rei da Terra Chá.
Son dunha caste rexa de labregos
fieles á súa terra e ao seu Deus.
Agora son un namorado.
Eu son Manuel María,
cantor da Terra Chá que algúns din.
Cantor da terra chá que leva un
clavada nas entrañas, penso eu.
Eu son Manuel María,
labrego con algo de poeta.
Por eso gardo as albas
no fondo dos meus ollos
e ando de vagar o meu camiño,
e pídolles ás cousas a súa tenrura
e aos homes pídolles verdade.
Non teño máis tarefa:
son unha humilde folla que salaia
na noite escura movida polo vento.
Eu son Manuel María,
un son tan só, lonxano e feble.
Borrador para un poema épico
¡Ouh, os heroes! Sempre os heroes
atestando libros e librotes
con feitos singulares, grandeiros,
enormes, exemplares, incríbeis!
(Libros que custan unha fortuna
e que mercan grosísimos burgueses:
dentes de ouro en abundancia,
aneles de platino e máis querida;
chalés, casas de campo;
e os volumes cheos de po
en luxosos estantes de caoba).
Dóeme a alma ao enterarme dos feitos
que os heroes realizaron;
choro ao ler con atención,
as súas fazañas gloriosísimas.
Os heroes -tantos heroes-
sombras no po,
inútil loita;
figuras de cera, decoradas
con folla de lata e purpurina.
Proverbio da violencia
- A violencia só agroma das letrinas
- dos pozos mourísimos do odio,
- dos cancros do resentimento
- e mala leite.
- A violencia
- destrúe e asasina. Precisa sempre
- xenreira, brutalidade e sangue
- pra estender os seus pasos
- terríbeis polo mundo, a súa cega
- existencia: pranto e morte.
- ¿Quén saberá a sinrazón da violencia,
- nai da destrucción e da inxustiza?
- ¿Por qué estraño destino a palabra
- V-I-O-L-E-N-C-I-A
- tan voraz, feroz e destructiva
- se semella a violeta, viola e violín?
Ningún comentario:
Publicar un comentario